Podczas gali w londyńskim Victoria and Albert Museum, polska pisarka i eseistka, Olga Tokarczuk została nagrodzona Man Booker International Prize. Jury doceniło jej książkę “Bieguni” (“Flights”) przetłumaczoną przez Jennifer Croft. Panie, zgodnie ze zwyczajem, podzielą między siebie nagrodę pieniężną w wysokości 50 tysięcy funtów.
Man Booker International Prize co to za nagroda?
Ponieważ w tym roku Szwedzka Akademia postanowiła nie przyznawać literackiej nagroda Nobla, to własnie Man Booker International Prize stało się jednym z ważniejszych i bardziej prestiżowych, międzynarodowych wyróżnień dla pisarzy. Nagroda, którą ustanowiono w 2005 roku w Wielkiej Brytanii, przez pierwsze dziesięć lat przyznawana była co dwa lata, a od 2016 corocznie.
Przyznaje się ją w uznaniu za zasługi literackie dla żyjącego autora, którego praca została wydana w języku angielskim lub stała się publicznie dostępna w angielskim tłumaczeniu. Dlatego obok autora wyróżniana jest również praca tłumacza. We wcześniejszych latach nagrodą honorowani byli autorzy z Węgier, Korei Południowej czy Izraela, ale powieść Olgi Tokarczuk to pierwsze w historii, polskie dzieło docenione tym wyróżnieniem.
Olga Tokarczuk to autorka szanowana przez krytyków literackich i lubiana przez publiczność.
Pisarka urodziła się w 1962 w lubuskim Sulechowie. Jest absolwentką psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutowała w 1979 na łamach pisma „Na przełaj”, publikując opowiadanie, natomiast jej pierwsza powieść: “Podróż ludzi Księgi” ukazała się w 1993. Debiut prozaistki został nagrodzony przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek. To zresztą nie jedyna nagroda jaką otrzymała na przestrzeni lat Tokarczuk.
fot Borys Szyc instagram
Olga Tokarczuk na swoim koncie ma już między innymi Nagrodę Kościelskich, Paszport Polityki, a także sześć nominacji do Nagrody Nike, którą dwukrotnie w 2008 roku i 2015 roku została uhonorowana.
Po raz pierwszy nagrodzono ją właśnie za powieść „Bieguni”, a kolejny raz za „Księgi Jakubowe”. Lisa Appignanesi, przewodnicząca jury przyznającego tegoroczna nagrodę Man Booker International Prize, opisała Tokarczuk jako autora o cudownym dowcipie, inteligencji, wyobraźni oraz charakteryzującego się literackim rozmachem.
Natomiast laureatka przemawiając publicznie po otrzymaniu nagrody, powiedziała po prostu, że jest bardzo szczęśliwa oraz dumna, że po raz pierwszy polski autor został uhonorowany tym wyróżnieniem. Olga Tokarczuk dziękowała także tłumaczce, Jennifer Croft za wspólną pracę nad książką. Autorka otrzymała gratulacje od Prezydenta, a także od wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Fakt uhonorowania pisarki Man Booker International Prize na pewno przełoży się na jeszcze większe zainteresowanie tą i innymi książkami autorki narynku światowym, zwłaszcza że „Flights” już w sierpniu ukażą się również w Stanach Zjednoczonych.
Nagrodzona powieść pod tytułem “Bieguni” wydana została w Polsce przez Wydawnictwo Literackie w 2007 roku, natomiast w Wielkiej Brytanii jako “Flights”, ukazała się nakładem wydawnictwa Fitzcarraldo Editions w maju 2017 roku.
Pisarka nad powieścią pracowała trzy lata. Tytuł nawiązuje do odłamu rosyjskich staroobrzędowców, biegunów, którzy wierzą, iż świat jest przesiąknięty złem. Człowiek może się przed nim uchronić przemieszczając się, a więc pozostając w ciągłym ruchu. A zatem głównym tematem powieści jest sytuacja egzystencjalna człowieka w podróży.
Wcześniej wspomniana Lisa Appignanesi pochwaliła dzieło, za idealne uchwycenie specyfiki naszych czasów. Jej zdaniem “Bieguni” genialnie opisują teraźniejszość z wszystkimi jej nadziejami i bolączkami. Przewodnicząca jury porównała współczesne społeczeństwo do migrantów, którzy dokądś zmierzają, równocześnie coś innego pozostawiając za sobą, a książkę określiła jako przepełnioną poczuciem utraty, ale zarówno pragnieniem ucieczki.
Dziś 10 lat po polskiej premierze „Bieguni” odnoszą kolejny, tym razem międzynarodowy sukces i miejmy nadzieję, że dzięki temu trafią do kolejnych czytelników. Jest to niewątpliwie dowód na geniusz, ponadczasowości i uniwersalności pisarstwa Olgi Tokarczuk.
